نرم افزارهای ابری یا راهکار یکپارچه ابری (Cloud) از سرورهایی در مراکز داده در سراسر جهان تشکیل شده است. حرکت به فضای ابری می تواند در هزینه شرکت ها صرفه جویی کند و راحتی را برای کاربران ایجاد کند.

ابر، کاربران را قادر می‌سازد تا به فایل‌ها و برنامه‌های مشابه تقریباً از هر دستگاهی دسترسی داشته باشند، زیرا محاسبات و ذخیره‌سازی به جای اینکه به صورت محلی در دستگاه کاربر انجام شود، روی سرورهای مرکز داده انجام می‌شود. به همین دلیل است که کاربر می تواند پس از خرابی تلفن قدیمی خود با یک گوشی جدید وارد حساب کاربری اینستاگرام خود شود و همچنان اکانت قدیمی خود را با تمام عکس ها، فیلم ها و تاریخچه مکالمه خود در جای خود بیابد. با ارائه دهندگان ایمیل ابری مانند Gmail یا Microsoft Office 365 و با ارائه دهندگان ذخیره‌سازی ابری مانند Dropbox یا Google Drive به همین ترتیب کار می کند.

برای کسب‌وکارها، تغییر به رایانش ابری برخی از هزینه‌ها و خصوصاٌ هزینه‌های IT را حذف می‌کند به عنوان مثال، آنها دیگر نیازی به به‌روزرسانی و نگهداری سرورهای خود ندارند، زیرا فروشنده ابری این کار را انجام می‌دهد. این امر به‌ویژه برای کسب‌وکارهای کوچکی که زیرساخت‌های داخلی سرورهای خود را دائما مجبور است بهبود دهد می‌توانند نیازهای زیرساختی خود را با قیمت مقرون به صرفه از طریق ابر برون‌سپاری کنند. ابر همچنین می‌تواند کار شرکت‌ها را در سطح بین‌المللی آسان‌تر کند، زیرا کارمندان و مشتریان می‌توانند از هر مکانی به فایل‌ها و برنامه‌های مشابه دسترسی داشته باشند.

چرا به آن “ابر” می گویند؟

“ابر” به عنوان یک اصطلاح عامیانه صنعت فناوری شروع شد. در روزهای اولیه اینترنت، نمودارهای فنی اغلب سرورها و زیرساخت های شبکه ای را نشان می دادند که اینترنت را به عنوان یک ابر تشکیل می دهند. با انتقال بیشتر فرآیندهای محاسباتی به این بخش سرورها و زیرساخت اینترنت، مردم شروع به صحبت در مورد انتقال به “ابر” به عنوان روشی کوتاه برای بیان محل انجام فرآیندهای محاسباتی کردند. امروزه «ابر» یک اصطلاح پذیرفته شده برای این سبک از محاسبات است.

محاسبات ابری چگونه کار می کند؟

رایانش ابری به دلیل فناوری به نام مجازی سازی امکان‌پذیر است. مجازی‌سازی امکان ایجاد یک کامپیوتر مجازی شبیه‌سازی‌شده و دیجیتالی را فراهم می‌کند که طوری رفتار می‌کند که گویی یک کامپیوتر فیزیکی با سخت‌افزار خاص خود است. اصطلاح فنی برای چنین کامپیوتری ماشین مجازی است. وقتی به درستی پیاده‌سازی شوند، ماشین‌های مجازی روی یک ماشین میزبان از یکدیگر تقسیم بندی می‌شوند، بنابراین به هیچ وجه با یکدیگر تعامل نمی‌کنند و فایل‌ها و برنامه‌های یک ماشین مجازی برای ماشین‌های مجازی دیگر قابل مشاهده نیستند، حتی اگر همان ماشین فیزیکی روشن باشند.

ماشین‌های مجازی همچنین از سخت‌افزاری که میزبان آن‌ها هستند استفاده موثرتری می‌کنند. با اجرای همزمان بسیاری از ماشین‌های مجازی، یک سرور می‌تواند بسیاری از “سرورهای مجازی” را اجرا کند و یک مرکز داده مانند مجموعه‌ای از مراکز داده می‌شود که می‌تواند به بسیاری از سازمان‌ها سرویس دهد. بنابراین، ارائه‌دهندگان ابری می‌توانند استفاده از سرورهای خود را در یک زمان به مشتریان بیشتری نسبت به آنچه در غیر این صورت می‌توانستند ارائه دهند و می‌توانند این کار را با هزینه کم انجام دهند.
حتی اگر سرورهای جداگانه از کار بیفتند، سرورهای ابری به طور کلی باید همیشه آنلاین و همیشه در دسترس باشند. فروشندگان ابر معمولاً از خدمات خود در چندین ماشین و در مناطق مختلف نسخه پشتیبان تهیه می کنند. کاربران به خدمات ابری یا از طریق مرورگر یا از طریق یک برنامه دسترسی پیدا می کنند و از طریق اینترنت به ابر متصل می شوند صرف نظر از اینکه از چه دستگاهی استفاده می کنند.

مدل های خدمات اصلی رایانش ابری چیست؟

SaaS : software as a service نرم افزار به عنوان سرویس به جای اینکه کاربران برنامه ای را روی دستگاه خود نصب کنند، برنامه های SaaS روی سرورهای ابری میزبانی می شوند و کاربران از طریق اینترنت به آنها دسترسی دارند SaaS مانند اجاره یک خانه است صاحبخانه خانه را نگهداری می کند، اما مستاجر بیشتر از آن استفاده می کند که گویی مالک آن است.
SaaS یک روش مبتنی بر ابر برای ارائه نرم افزار به کاربران است. کاربران SaaS به جای خرید یک بار و نصب آن، در یک برنامه مشترک می شوند. کاربران می توانند از هر دستگاه سازگار از طریق اینترنت وارد برنامه SaaS شده و از آن استفاده کنند. برنامه واقعی در سرورهای ابری اجرا می شود که ممکن است از موقعیت مکانی کاربر دور باشند.

ارائه‌دهندگان ابری، مانند شرکت سپینا که راهکارهای راهیار خود را به‌صورت ابری هم ارائه می دهد شرکت‌هایی هستند که صاحب و کارگزار سرور در مراکز داده مختلف هستند و به کاربران و مشاغل سرویس ارائه می‌دهند. (برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد راهکار راهیار ابری کلیک کنید.)

مزایا و معایب استفاده از SaaS چیست؟

• مزیت: دسترسی از هر کجا و در هر دستگاهی. به طور معمول، کاربران می توانند از هر دستگاه و هر مکانی وارد برنامه های SaaS شوند. این انعطاف پذیری زیادی را ارائه می دهد – مشاغل می توانند به کارمندان اجازه دهند در سراسر جهان فعالیت کنند و کاربران بدون توجه به اینکه هستند می توانند به پرونده های آنها دسترسی داشته باشند. علاوه بر این، اکثر کاربران از چندین دستگاه استفاده می کنند و اغلب آنها را تعویض می کنند. کاربران نیازی به نصب مجدد برنامه های SaaS یا خرید مجوزهای جدید هر بار که به دستگاه جدیدی می روند، ندارند.

• مزیت: بدون نیاز به به‌روزرسانی یا نصب. ارائه دهنده SaaS برنامه را به طور مداوم به روز می کند و وصله می کند.

• مزیت: مقیاس پذیری ارائه‌دهنده SaaS با افزایش مقیاس برنامه، مانند افزودن فضای پایگاه داده یا قدرت محاسباتی بیشتر با افزایش استفاده، مدیریت می‌کند.

• مزیت: صرفه جویی در هزینه. SaaS هزینه های داخلی IT و سربار را کاهش می دهد. ارائه‌دهنده SaaS سرورها و زیرساخت‌هایی را که از برنامه پشتیبانی می‌کنند نگهداری می‌کند و تنها هزینه‌ای که برای یک کسب‌وکار هزینه می‌شود، هزینه اشتراک برنامه است.

• نقطه ضعف: نیاز به کنترل دسترسی قوی تر. افزایش دسترسی به برنامه های SaaS همچنین به این معنی است که تأیید هویت کاربر و کنترل سطوح دسترسی بسیار مهم می شود. با SaaS، دارایی های سازمانی دیگر در یک شبکه داخلی و جدا از دنیای خارج نگهداری نمی شوند. در عوض، دسترسی کاربر بر اساس هویت کاربر است: اگر شخصی اعتبار ورود به سیستم مناسبی داشته باشد، به او اجازه دسترسی داده می‌شود. بنابراین تأیید هویت قوی بسیار مهم می شود.

• نقطه ضعف: قفل فروشنده. یک کسب و کار ممکن است بیش از حد به ارائه دهنده برنامه SaaS وابسته شود. اگر کل پایگاه داده یک سازمان در برنامه قدیمی ذخیره شود، انتقال به یک برنامه جدید زمان بر و پرهزینه است.

• نقطه ضعف (برای شرکت ها): امنیت و انطباق. با برنامه‌های SaaS، مسئولیت حفاظت از آن برنامه‌ها و داده‌های آنها از تیم‌های داخلی IT به ارائه‌دهندگان خارجی SaaS منتقل می‌شود. برای کسب‌وکارهای کوچک تا متوسط، این یک ضرر کمتر است، زیرا ارائه‌دهندگان ابر بزرگ معمولاً منابع بیشتری برای ایجاد امنیت قوی دارند. اما اگر یک کسب و کار بزرگ با استانداردهای سختگیرانه امنیتی یا نظارتی روبرو شود، این می تواند یک چالش باشد. در برخی موارد، کسب‌وکارها نمی‌توانند خودشان امنیت برنامه‌های خود را ارزیابی کنند، برای مثال با انجام تست نفوذ. اساساً، آنها باید به قول ارائه دهنده خارجی SaaS مبنی بر ایمن بودن برنامه عمل کنند.

PaaS: Platform-as-a-Service
در این مدل، شرکت ها برای برنامه های میزبانی شده هزینه ای پرداخت نمی کنند. در عوض آنها برای چیزهایی که برای ساخت برنامه های خود نیاز دارند، هزینه می پردازند. فروشندگان PaaS هر چیزی را که برای ساخت یک برنامه کاربردی لازم است، از جمله ابزارهای توسعه، زیرساخت ها و سیستم عامل ها را از طریق اینترنت ارائه می دهند PaaS را می توان با اجاره تمام ابزار و تجهیزات لازم برای ساخت خانه به جای اجاره خود خانه مقایسه کرد. از نمونه های PaaS می توان به Heroku و Microsoft Azure اشاره کرد.
IaaS :Infrastructure-as-a-Service در این مدل، یک شرکت سرورها و فضای ذخیره‌سازی مورد نیاز خود را از یک ارائه دهنده ابری اجاره می کند. سپس از آن زیرساخت ابری برای ساخت برنامه های خود استفاده می کنند IaaS مانند شرکتی است که زمینی را اجاره می‌کند که در آن می‌توانند هر آنچه را که می‌خواهند بسازند – اما باید تجهیزات و مصالح ساختمانی خود را تهیه کنند. ارائه دهندگان IaaS عبارتند از DigitalOcean، Google Compute Engine و OpenStack.

قبلاً SaaS ، PaaS و IaaS سه مدل اصلی رایانش ابری بودند و اساساً همه سرویس‌های ابری در یکی از این دسته‌ها قرار می‌گیرند. با این حال، در سال های اخیر مدل چهارم ظهور کرده است:

Function-as-a-Service : FaaS که به عنوان محاسبات بدون سرور نیز شناخته می شود، برنامه های ابری را به اجزای کوچکتر تقسیم می کند که فقط در صورت نیاز اجرا می شوند. تصور کنید اگر می‌توان خانه‌ای را تکه تکه اجاره کرد: به عنوان مثال، مستاجر فقط هزینه اتاق غذاخوری را در وقت شام، اتاق خواب هنگام خواب، اتاق نشیمن در حالی که در حال تماشای تلویزیون است و زمانی که می‌پردازد پرداخت می‌کند. از آن اتاق ها استفاده نمی کنند، مجبور نیستند برای آنها اجاره بپردازند.
برنامه‌های FaaS یا بدون سرور همچنان روی سرورها اجرا می‌شوند، مانند همه این مدل‌های رایانش ابری. اما آنها را “بدون سرور” می نامند زیرا روی ماشین های اختصاصی اجرا نمی شوند و شرکت های سازنده برنامه ها مجبور نیستند هیچ سروری را مدیریت کنند.
همچنین، عملکردهای بدون سرور افزایش یا تکرار می‌شوند، زیرا افراد بیشتری از برنامه استفاده می‌کنند – تصور کنید که اتاق ناهار خوری مستاجر می‌تواند بر اساس تقاضا زمانی که افراد بیشتری برای صرف شام به آنجا مراجعه می‌کنند گسترش یابد!

انواع مختلف استقرار ابری چیست؟

برخلاف مدل‌هایی که در بالا مورد بحث قرار گرفت، که نحوه ارائه خدمات از طریق ابر را تعریف می‌کنند، این انواع مختلف استقرار ابر مربوط به مکان سرورهای ابری و مدیریت آن‌ها است.
رایج ترین استقرارهای ابری عبارتند از:

• ابر خصوصی: ابر خصوصی یک سرور، مرکز داده یا شبکه توزیع شده است که به طور کامل به یک سازمان اختصاص داده شده است.

• ابر عمومی: یک ابر عمومی سرویسی است که توسط یک فروشنده خارجی اجرا می شود که ممکن است شامل سرورهایی در یک یا چند مرکز داده باشد. برخلاف ابر خصوصی، ابرهای عمومی توسط چندین سازمان به اشتراک گذاشته می شوند. با استفاده از ماشین‌های مجازی، سرورهای فردی ممکن است توسط شرکت‌های مختلف به اشتراک گذاشته شوند، وضعیتی که به آن” چند اجاره” می‌گویند زیرا چندین مستأجر فضای سرور را در همان سرور اجاره می‌کنند.

• ابر ترکیبی: استقرار ابرهای ترکیبی ، ابرهای عمومی و خصوصی را با هم ترکیب می‌کند و حتی ممکن است شامل سرورهای قدیمی در محل باشد. یک سازمان ممکن است از ابر خصوصی خود برای برخی خدمات و از ابر عمومی خود برای برخی دیگر استفاده کند، یا ممکن است از ابر عمومی به عنوان پشتیبان برای ابر خصوصی خود استفاده کند.

• چند ابری: چند ابری نوعی استقرار ابر است که شامل استفاده از چندین ابر عمومی است. به عبارت دیگر، یک سازمان با استقرار چند ابری سرورها و خدمات مجازی را از چندین فروشنده خارجی اجاره می‌کند – برای ادامه قیاس استفاده شده در بالا، این مانند اجاره دادن چندین قطعه زمین مجاور از صاحبخانه‌های مختلف است. استقرار چند ابری نیز می تواند ابر ترکیبی باشد و بالعکس.

پــــایـــــان